Tegenwoordig is er veel commentaar op de ouderenzorg. Er wordt geklaagd dat oudere mensen van nu niet meer waardig ouder kunnen worden. Is dit zo? Laten we de feiten op een rij zetten.
Ouderenzorg: van kiezen over naar kiezen voor je leven
In de loop van de geschiedenis is er verschillend omgegaan met de ouderenzorg. Tot aan de jaren ’60 woonden ouders nog bij kinderen in huis / buurt. In de jaren ’60 is hier verandering in gekomen door ouderen massaal in bejaardentehuizen te plaatsen. Met 65 jaar ging je als persoon naar een bejaardentehuis, waar je samen met leeftijdsgenoten woonden. In de jaren ’80 moest er door de crisis bezuinigd worden op deze vorm van ouderenzorg. Hierdoor kwam een rem op uit huis wonen en werd het begin van zelfstandig wonen gestimuleerd. Ouderen werden gezonder door alle ontwikkelingen en als de partner overleed kon iemand gewoon thuis blijven wonen met AOW en/of partnerpensioen. Het werd als veelal als positief ervaren dat ouderen niet langer weggestopt werden, maar in het leven bleven staan en waardiger ouder werden.
Ouderenzorg van nu
Tegenwoordige woont 70% van de mensen met dementie thuis. Drees (oud minister-president) zag ouderenzorg op een inspirerende manier: ‘niet alleen jaren aan het leven, maar juist ook leven aan de laatste jaren toevoegen’. Dit was zijn visie op waardig ouder worden. Van Rijn vertaalde dit in de woorden: ‘want kwaliteit van zorg is kwaliteit van leven. Door regie over het leven te behouden wil de PvdA waardig ouder worden faciliteren door bijvoorbeeld PGB (Persoons Gebonden Budget) waarmee een oudere naar de dagopvang kan gaan. De ouderenzorg is ook ondergebracht bij de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning). De gemeente kan voorzieningen zoals een rolstoel of traplift aanbieden. Op deze manier kan een oudere langer zelfstandig blijven wonen.
Ouderenzorg verslechterd?
Toch zijn er veel negatieve berichten over de ouderenzorg. Mensen willen terug naar vroeger. Want vroeger was alles beter. Toch is dit een selectief beeld. Vroeger kregen mensen inderdaad eerder een plek in het bejaardentehuis. Hier stond tegenover dat alle vrijheid bij de oudere werd weggenomen. In een bejaardentehuis waren ouderen aan regels gebonden. Huisdieren waren niet toegestaan, de kamers waren klein, er was geen mogelijkheid tot koken. Kortom ouderenzorg was een vorm van hospitalisatie. Ouderen ervoeren deze vorm van ouderenzorg als zeer negatief. Dus geen goede vorm om waardig ouder te worden, want een ander beslist over jouw leven.
Nu gaan mensen naar een verpleeghuis omdat ze ziek zijn. Hier treed hetzelfde fenomeen op: mensen schikken zich in het lot en verhospitaliseren. Daarom leidt de nieuwe vorm van ouderenzorg, langer zelfstandig wonen, juist meer naar waardig ouder worden. Niet alles is perfect, in verpleeghuizen hebben de bezuinigingen geleid tot minder handen aan het bed. Doordat we samen door de crisis zijn gekomen, kan er weer meer geld worden vrijgemaakt voor de ouderenzorg.
Mijn ervaring met ouderenzorg
Mijn Moeder is vorig jaar in mei 100 geworden. Tot 28 december j.l. heeft ze altijd zelfstandig gewoond. Weliswaar de laatste dertien jaar in een aanleunwoning, maar met thuishulp en beperkte zorg. Mijn moeder kreeg een herseninfarct en belandde in het ziekenhuis. Bij het infarct kreeg ze, naast haar verlamming aan linker zijde, complicaties en dat maakte het leven voor haar niet meer de moeite waard. Medicatie zou haar leven niet beter maken en daarom koos ze voor sedatie. Tot het einde toe heeft ze regie gehad over haar leven. Daarom heeft de huidige vorm van ouderenzorg haar waardig ouder laten worden.
Er is een grote groep ouderen in Nederland die door de AOW en het pensioen, kunnen genieten van de oude dag en zij kunnen daar zelf invulling aan geven. Als de gezondheid achteruit gaat is er een groot pallet aan voorzieningen om de kwaliteit van leven te kunnen garanderen. Daarmee worden met de huidige vorm van ouderenzorg niet alleen jaren aan het leven, maar juist ook leven aan de laatste jaren toegevoegd. Door kwaliteit van zorg ontstaat kwaliteit van leven en kunnen we waardig ouder worden. Ik kijk uit naar de dag dat ik kan overwinteren in Spanje of een ander warm land.
