Van woningmarkt naar volkshuisvesting

Een goede betaalbare woning is een basisvoorwaarde om je leven goed te kunnen inrichten. Voor te veel
Nijmegenaren is dit momenteel niet bereikbaar. Dat moeten we oplossen.

Door de marktwerking in de woonsector worden er vooral
dure koopwoningen gebouwd. Ook leidt diezelfde marktwerking tot speculatie
en absurde huizenprijzen. De gemeente moet steviger gaan sturen om het
belangrijkste doel, het bieden van goede woonruimte voor iedereen, te kunnen
halen. De PvdA wil vooral woningen die betaalbaar en duurzaam zijn en die
passen bij de veranderende vraag.

Nijmegen heeft met het Rijk en de regio afspraken gemaakt om het woningtekort
voor 2030 terug te dringen. Daarvoor moeten in Nijmegen 12.500-15.000
woningen gerealiseerd worden. Het overgrote deel is nodig voor sociale en
middeldure huur en koop. Daarnaast is er behoefte aan 2.000 kamers voor
studenten. Ook na 2030 is er nog vraag naar vele duizenden woningen. In het
centrum, in de oudere wijken en in Dukenburg, Lindenholt, Hatert en Neerbosch-Oost
is er door herstructurering, sloop en (ver)nieuwbouw voldoende ruimte
voor de periode tot 2040. De PvdA is zeer terughoudend als het gaat om het
slopen van betaalbare woningen. Alleen woningen die echt niet meer aan de
eisen van deze tijd voldoen en die ook niet aangepast kunnen worden, komen
in aanmerking voor herstructurering of sloop. Wij vinden dat er voor iedere
gesloopte betaalbare woning, er minimaal één moet terugkomen. De PvdA wil
dat de gemeente duidelijk de regie in handen neemt.

Veel starters en jonge gezinnen moeten lang wachten op een geschikte woning
in Nijmegen. In veel bestaande eengezinswoningen wonen nu nog ouderen
die best zouden willen verhuizen naar een kleinere en levensloopgeschikte
woning, maar die opzien tegen hoge verhuiskosten, een hogere huur of het
verlaten van hun vertrouwde buurt. Door meer woningen voor ouderen te
bouwen vlakbij voorzieningen als winkelcentra en OV-haltes, wordt het voor
hen veel aantrekkelijker om door te stromen en hun huis vrij te maken voor
jonge instromers. Wij willen samen met woningcorporaties onderzoeken hoe
we vrijwillige doorstroming van ouderen kunnen stimuleren. Bijvoorbeeld
door de inzet van ‘doorstroommakelaars’, die de stap naar een kleinere woning
begeleiden. Daarbij kijken we ook met de corporaties naar mogelijkheden om
een grote huursprong op te vangen.

Samen met de Nijmeegse woningcorporaties moet de gemeente zorgen dat er
meer en sneller sociale huurwoningen worden gebouwd. Zolang er wachtlijsten
zijn mogen er geen sociale woningen worden verkocht. Bij het ontwikkelen van
nieuwprojecten, overal in de stad, moet nadrukkelijk worden gekeken naar het
bouwen van sociale huurwoningen.

De SSH& heeft een belangrijke rol voor huisvesting van studenten. De PvdA
heeft zich met succes ingezet voor het meer bouwen van studenteenheden door
SSH&. Nu de vraag naar studentenkamers blijft toenemen, zal SSH& nog meer
moeten bouwen.

De gemeente moet in de prestatieafspraken met de corporaties ambitieuze
en realistische doelen formuleren over beschikbaarheid, betaalbaarheid
en duurzaamheid van woningen. Ook zorginstellingen moeten via
prestatieafspraken een grotere rol krijgen bij de planning, de bouw en het
beheer van woonzorgprojecten. Meer woningen moeten levensloopgeschikt
worden. Ook is er behoefte aan minder-gangbare woningen, bijvoorbeeld voor
groepsbewoning, kangaroewoningen of beschut bewonen. Kleine doelgroepen
vragen speciale aandacht. De gemeente moet meer sturen vanuit een samenhangende
visie op wonen en zorg, doorstroming en diversiteit in de wijken. Bij de
uitwerking per wijk is overleg en afstemming met bewoners nodig.
De gemeente moet strategische kavels en terreinen in handen krijgen
om met meer daadkracht te kunnen handelen.

Wij maken ruimte voor zelfbouw of gezamenlijk opdrachtgeverschap.
Woonwagenbewoners horen bij onze stad; wij maken ons hard voor deze groep
Nijmegenaren die meer standplaatsen nodig hebben, zodat ook jongeren hier
kunnen blijven wonen.

Wij willen dat de gemeente samen met de corporaties oplossingen zoekt voor
mensen die net te veel verdienen voor een sociale huurwoning, maar die ook
geen koopwoning kunnen betalen. Voor hen kunnen tussenvormen tussen huur en
koop worden ontwikkeld. Te denken valt aan sociale koopwoningen voor starters
en middeninkomens die onder gemeentelijke regie worden gebouwd en onder
voorwaarden verkocht, waardoor de woning door de koper beter gefinancierd kan
worden. De gemeente kan op dit vastgelopen deel van de woningmarkt zelf een
rol spelen, bijvoorbeeld met een eigen (tijdelijke) rechtspersoon.

De verkoop van betaalbare sociale huurwoningen aan beleggers gaan we
verbieden. Ook gaan we onderzoeken hoe we door verkoop van sociale
huurwoningen aan de gemeente meer investeringsruimte voor corporaties
kunnen creëren, voor nieuwbouw en voor verduurzaming. Het systeem voor
toewijzing van sociale huurwoningen nemen we onder de loep en richten we
eerlijker in. We willen meer variatie in het toewijzingssysteem, bijvoorbeeld
door meer woningen via loting te verdelen. Daarmee geven we ook
woningzoekenden met een korte inschrijvingstijd meer kans.

Marktpartijen blijven nodig voor het oplossen van woningnood, maar zij
bouwen vooral voor hun eigen portemonnee en niet voor de lagere en
middeninkomens of voor bijzondere doelgroepen. Wij vinden dat dit anders
moet, want wonen is een recht, geen verdienmodel. Via bestemmingsplannen
en een doelgroepenverordening gaan we percentages sociale koopwoningen
vastleggen en zorgen voor een gevarieerde samenstelling van het woningaanbod in de wijken.
De PvdA zette zich de afgelopen raadsperiode met succes
in voor het maken van harde afspraken met projectontwikkelaars over de
realisatie van sociale en middeldure huurwoningen in bouwprojecten. Wij willen
vastleggen dat deze woningen gedurende tenminste 20 jaar behouden blijven
voor deze segmenten.

De maatschappelijke impact van dak- en thuislozen is groot en groeit; het
begin van een oplossing is altijd een dak boven het hoofd. Arbeidsmigranten
en andere zwakke groepen moeten beschermd worden tegen huisjesmelkers.
Waar de leefbaarheid in buurten wordt aangetast door opsplitsen van woningen
moeten alle juridische mogelijkheden gebruikt worden om in te grijpen, ook al
is de juridische praktijk weerbarstig. Wij willen huisjesmelkers en speculanten
op de woningmarkt hard aanpakken door een zelfbewoningsplicht van
tenminste 10 jaar vast te leggen en een beleggersverbod in te voeren. Kopen in
Nijmegen betekent simpelweg ook wonen in onze stad en niet doorverkopen of
doorverhuren voor veel geld.

De Nijmeegse Huurteams komen op voor alle huurders aan wie te hoge huren worden
gevraagd. De PvdA heeft zich in het verleden hardgemaakt voor (de oprichting, het
voortbestaan en de uitbreiding van) de Huurteams en zal dat blijven doen.

•  Meer en sneller bouwen, vooral starterswoningen, sociale huur en middeldure
  huur en koop.
• Voldoende woonruimte voor studenten, jongeren en starters.
• Krachtige rol van de gemeente bij bouwprojecten door strategische aankoop
  van grond en afspraken met ontwikkelaars.
• Doelgericht sturen vanuit een samenhangende visie op wonen en zorg,
  doorstroming en diversiteit in de wijken; inzet van doorstroommakelaars.
• Oplossingen voor groepen die geen sociale huurwoning kunnen krijgen en
  geen koopwoning kunnen betalen, bijvoorbeeld door gemeentelijke sociale
  koopwoningen.
• Positie en mogelijkheden van de woningcorporaties effectief benutten om
  gemeentelijke huisvestingsdoelen te behalen.
• Alle juridische ruimte gebruiken om beleggers en huisjesmelkers effectief aan
  te pakken door in elk geval een zelfbewoningsplicht en een beleggersverbod
  in te stellen.