Laat jeugdzorg-jongeren na hun 18e verjaardag niet in de kou staan

11 februari 2018

Nijmegen zet verlengde pleegzorg te weinig in & uitbreiding wijkteams nodig

Uit cijfers van het CBS blijkt dat de gemeente Nijmegen pleegzorgtrajecten vrijwel altijd laat stoppen als jongeren 18 jaar worden. De Jeugdwet biedt de mogelijkheid deze zorg te verlengen, uiterlijk tot de jongere 23 jaar wordt. In Nijmegen is deze optie in 2015, 2016 en 2017 echter nauwelijks gebruikt. PvdA-raadslid Ammar Selman wil dat de gemeente Nijmegen het beleid aanpast: jongeren moet langer in hun pleeggezin kunnen blijven. Daarnaast wil de PvdA dat de sociale wijkteams worden uitgebreid, onder andere met jeugdzorgprofessionals, en dat er een campagne komt om de bekendheid van de sociale wijkteams te vergroten.

Er is ook landelijk veel te doen over de zogenoemde 18-/18+ problematiek. ‘Gewone’ jongeren wonen steeds langer thuis en juist de meest kwetsbare jongeren moeten het na hun 18e vaak maar uitzoeken. Jongeren in pleegzorg hebben bijna altijd een flinke geschiedenis. Veel problematiek met zwerfjongeren is terug te voeren op de abrupte stop van zorg met 18 jaar. De problematiek is overigens breder dan alleen verlengen van jeugdzorg: ook de overgang naar ‘volwassen’-zorg verloopt moeizaam. De Jeugdwet kent daarom expliciet de optie om de jeugdzorg te verlengen tot jongeren 23 jaar zijn. Gemeenten zijn heel terughoudend in het toekennen daarvan. Ze doen dat zelden en als ze het doen, is dat vaak maar voor een paar maanden of half jaar. Bijvoorbeeld tot het einde van het schooljaar of een examendatum. Daar is veel kritiek op.

Pleegzorg tot 21 jaar
Jongeren in een instelling hebben iets meer kans op verlenging (blijkt uit de CBS-cijfers) dan kinderen in pleegzorg. Dat gemeenten hier te terughoudend in zijn, is de reden dat minister De Jonge ingrijpt: hij wil pleegzorg standaard tot 21 jaar laten duren.  Om dit landelijk af te dwingen, heeft de minister een wetswijziging nodig. Maar als gemeenten het zelf tot beleid maken, kan dat ruimschoots binnen huidige wet. PvdA-raadslid (en lijsttrekker) Ammar Selman pleit er voor dat de gemeente Nijmegen die ruimte binnen de Jeugdwet gebruikt om het beleid nu al aan te passen. Selman: ‘We mogen die jongeren en hun pleegouders niet in de kou laten staan. Er is een ruimhartig beleid nodig om te voorkomen dat deze jongvolwassenen in de problemen komen. In de eerste plaats uiteraard voor deze jongeren zelf. Maar ook voor de gemeente is er winst te behalen: als deze jongeren in de problemen komen, is er later vaak veel meer en duurdere zorg nodig om dit weer recht te zetten’.

Wijkteams uitbreiden om wachtlijsten te bestrijden
Uit de recent verschenen evaluatie van de Jeugdwet blijkt daarnaast dat de route naar jeugdzorg via sociale wijkteams bij veel mensen onbekend is, dat wijkteams vaak over te weinig expertise over jeugdhulp beschikken en dat de wijkteams te weinig tijd hebben om zelf hulp te bieden, omdat ze het te druk hebben met het afhandelen van alle aanvragen voor indicaties. De Nijmeegse PvdA pleit voor uitbreiding van de sociale wijkteams, zodat inwoners van Nijmegen die een beroep doen op de teams ook snel de juiste zorg kunnen krijgen. Selman: ‘Er zijn signalen dat de wachtlijsten fors oplopen en ik hoor graag van de wethouder hoe dat precies zit, want het laatste dat we kunnen gebruiken is dat mensen die al in de problemen zitten, nog verder in de problemen komen omdat ze lang moeten wachten op hulp’.